OFERTA WARSZTATÓW DLA NAUCZYCIELI

Stowarzyszenia „Otwarta Rzeczpospolita”



Warsztaty Stowarzyszenia „OTWARTA RZECZPOSPOLITA” są propozycją przemyślenia na nowo idei i pojęć, którymi posługujemy się na co dzień: demokracji, równości, wolności, tolerancji, patriotyzmu. Nie chcemy przekonywać uczestników do słuszności konkretnych poglądów, lecz pokazać konsekwencje, jakie pociąga za sobą wybór takich lub innych rozstrzygnięć teoretycznych – wybór dokonywany często nieświadomie.

Wartości związane z otwartym społeczeństwem obywatelskim okazały się dla środowiska nauczycielskiego jednym z priorytetów wychowawczych – niemal wszystkie podręczniki do przedmiotów humanistycznych powstałe po reformie systemu oświaty poruszają kwestie tolerancji oraz informują o różnego typu mniejszościach, temat podejmowany jest także przez liczne środowiska lokalne. Liczymy, że wyklarowanie podstawowych pojęć pomoże kontynuować tę rozpoczętą już pracę.

Warsztaty składają się z czterech sesji po 90 minut każda; można je przeprowadzić w ciągu jednego dnia.



PLAN WARSZTATÓW:

W wykładzie (50 min.) i dyskusji (40 min.) chcemy – posiłkując się przykładami zaczerpniętymi z podręczników gimnazjalnych analizowanych w programie „SZKOŁA OTWARTOŚCI” – odpowiedzieć na pytania:

Czy w społeczeństwie obywatelskim wszystko wolno? Jakie działania są w demokracji zabronione i dlaczego? Czy demokracja to jedna z nowoczesnych ideologii? Co to jest sfera publiczna i co to znaczy, że szkoła jest instytucją publiczną? Czy publiczna szkoła ma za zadanie budować tożsamość uczniów? Jakie są społeczne i polityczne konsekwencje pozytywnej i negatywnej odpowiedzi na to pytanie?

Postaramy się wspólnie z uczestnikami opisać zasady współżycia różnych grup etnicznych, religijnych i światopoglądowych w demokracji oraz zdefiniować takie pojęcia jak wolność i równość obywateli w demokracji, sfera publiczna, tolerancja.



Punktem wyjścia warsztatu (90 min.) jest rozdział „Zaczynając od małej ojczyzny” z podręcznika Społecznego Instytutu Wydawniczego ZNAK Do Itaki. Chcemy wspólnie z uczestnikami odpowiedzieć na pytanie:

Jakie miejsce wyznaczamy mniejszościom narodowym i religijnym podejmując w szkole kwestię patriotyzmu?

Naszym zadaniem będzie stworzenie planu lekcji polskiego, na której temat symbolicznego centrum polskości zostanie tak sformułowany, że będą w nim mogły uczestniczyć na równych prawach także etniczne i religijne mniejszości.

Uwaga! Korzystamy z tylko z klasyki!



Celem warsztatu (90 min.) jest nie tyle kwestionowanie konkretnych antysemickich klisz, co próba wypracowania perspektywy, w której klisze te same by się kompromitowały.

Punktem wyjścia będzie analiza dwóch tekstów: fragmentów eseju Jana Błońskiego Biedni Polacy patrzą na getto oraz wystąpienia prymasa Józefa Glempa Wina uznana sprawiedliwie. Chcemy wspólnie z uczestnikami odpowiedzieć na pytania:

Czy Żyd to obywatel i co z tego wynika? Czy antysemityzm bierze się z postępowania Żydów, czy raczej o postępowaniu Żydów da się mówić tylko z perspektywy antysemityzmu? Czy Żydzi i państwo Izrael to jedno i to samo?

Na koniec stworzymy bank pomysłów na plan lekcji „Język jako narzędzie wykluczenia – językowa przemoc”.



Punktem wyjścia warsztatu (90 min.) jest tekst Zofii Milskiej-Wrzosińskiej Co wolno gejom? Chcemy wspólnie z uczestnikami odpowiedzieć na pytanie:

Czy tolerancja ma granice? Czy tradycyjne formy życia są wartością samą w sobie?
Czy większość może bronić swoich praw tak samo, jak robią to mniejszości?

Naszym zadaniem będzie stworzenie planu lekcji, na której wiedza o demokracji (zasady współżycia różnych grup etnicznych, religijnych i światopoglądowych w demokracji; pojęcia sfery publicznej, wolności i równość obywateli w demokracji oraz tolerancji) zostanie przez uczniów użyta do krytycznej analizy tekstu prasowego.



Opracował Tomasz Żukowski